محصولات پیچیده در همه صنایع فراگیر بوده و در زیرساخت های صنعتی کشورهای توسعه یافته نقشی اساسی ایفا می کنند. مشاهده شکست برخی شرکت های مطرح بین المللی در این حوزه، بررسی نمونه های موفق و تحلیل علل موفقیت آنها را ضروری می سازد. این نیاز در شرکت های موخر فعال در این حوزه به دلیل محدودیتهایی که این شرکت ها با آن مواجهند از جمله ساختار درحال توسعه کشورهای خاستگاه و عدم دسترسی به شبکه های پیشرو اهمیتی مضاعف پیدا می کند. تحقیق حاضر که با رویکرد کیفی انجام شده است به تحلیل توسعه موفق محصولات پیچیده در صنعت برق بر اساس الگوی دوسوتوانی می پردازد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که شرکتی موخر توانسته است پس از اکتساب برون زای فناوری، با اجرای طیفی از پروژه های مکرر منظور کاربرد اقتصاد تکرار و بازترکیب حاصل از توسعه و به کار گیری مکانیزمهای توسعه درون زا پروژه های پیشرو را به منظور دستیابی به پایه فناوری جدید و تامین فناوری های پیچیده مورد نیاز خود با اتکا به دوسوتوانی طراحی، تامین و اجرا کند. مکانیزم های به کارگرفته شده شامل توسعه ماژولار محصولات پیچیده، تعمیق دانش با بهره برداری و تدوین دانش درونی شده با تمرکز بر تامین نیازهای پایش شده بازار هستند. این تجربه موفق در تحویل دستاوردهای پروژه، کارکرد دوسوتوانی را در عرصه مدیریت پروژه ها نیز به نمایش می گذارد. رویکرد ترکیبی دوسوتوانی در عرصه توسعه فناوری و محصول و مدیریت پروژه های پیچیده کاربردهای قابل توجهی برای سایر صنایع دیگر داشته و از سوی دیگر لزوم گسترش پژوهش ها در این عرصه را نشان می دهد.

شایستگی مدیران پروژه و آموزش مبتنی بر شایستگی در سازمان های پروژه محور از اهمیت بالایی برخوردار است و تضمین کننده کسب موفقیت در اجرای پروژه ها می باشد. با توجه به ریسک ها و خطراتی که پروژه های نفتی با آن روبرو هستند، توسعه کارکنان و مدیران پروژه امری ضروری است و طراحی برنامه های آموزش و بهسازی می بایست حول محور نیازهای واقعی و فوری پروژه شکل بگیرند. هدف از این پژوهش ارائه الگویی جهت آموزش و توسعه کارکنان در پروژه های پیچیده کشور(با تاکید بر شرکت نفت و گاز پارس) می باشد. بدین منظور با مبنا قراردادن رویکرد تلفیقی، روش های تحقیق اسنادی، دلفی و بهینه کاوی برای پاسخگویی به سوالات مختلف پژوهش استفاده شده اند. اعتباربخشی نتایج تحقیق با بکارگیری راهبرد بازبینی اعضا و ممیزی همگنان صورت گرفت. برمبنای نتایج تحقیق، راهبرد کلی حاکم بر نظام آموزش مدیریت پروژه در شرکت نفت و گاز پارس ماهیت خطی دارد که در تباین با ماهیت پیچیده پروژه های این شرکت قرار می گیرد. لذا تاکید بر استخراج نیازهای آموزشی از منابع چندگانه با راهبردهای هدف محور و خطامحور، طراحی آموزشی نظام مند و انعطاف پذیر، تدوین طرح توسعه فردی، و ارزشیابی مبتنی بر هدف و عملکرد در تدوین الگوی پیشنهادی مبنا قرارگرفته است.

بخش قابل توجهی از پروژه های دفاعی در زمره پروژه های پیچیده قرار دارند. عدم قطعیت و پیچیدگی دو ویژگی مهم و ذاتی این نوع پروژه ها است که باعث افزایش زمان و هزینه آن ها می شود و برخی به رابطه هم افزا بین این مفاهیم اشاره کرده اند. رویکردهای مختلفی مانند توسعه و تعمیق قابلیت های درونی برای غلبه بر اثرات ناخواسته این دو ویژگی ارایه شده است. در این پژوهش سعی شده است سه مفهوم عدم قطعیت، پیچیدگی و قابلیت در طیفی از پروژه های توسعه محصولات پیچیده مورد بررسی قرار گیرند. در ابتدا با استفاده از ادبیات موضوع، رجوع به خبرگان و به کارگیری روش دلفی سه مرحله ای مولفه های هرکدام از این سه مفهوم تبیین شد. همچنین، از طریق توزیع پرسشنامه میان مدیران و متخصصان صنایع دفاعی، میزان اهمیت عوامل و عملکرد صنایع دفاعی در مدیریت و بهبود این عوامل موردسنجش قرار گرفت و به کمک تجزیه وتحلیل اهمیت-عملکرد، وضعیت عوامل و اولویت های بهبود مشخص گردید. یافته های این پژوهش نشان می دهد که سازمان های مرتبط با پروژه های توسعه محصولات پیچیده دفاعی در بخش های عدم قطعیت، پیچیدگی و قابلیت باید بر عوامل ضعف فرهنگ حاکم در سازمان، ابهام در اهداف، تغییرات در برآوردها، عوامل محیطی، پیچیدگی های فنی، اهداف، ماهیت پروژه، محیطی و قابلیت های مدیریت دانش، مدیریت ارزش، مدیریت پروژه های کلان و قابلیت های نوآورانه که اولویت بالاتری نسبت به سایر عوامل دارند تمرکز بیشتری داشته باشند.

با وجود منافع زیاد پروژههای تحقیقوتوسعه مشترک گزارشهای زیادی از ناکامی و شکست آنها به ویژه در زمینه توسعه محصولات جدید وجود دارد با این حال تحقیقات اندکی به صورت جامع به چالشهای پیشروی این پروژهها توجه کردهاند و این تحقیقات همچنین کمتر به بررسی این موضوع از منظر یک شرکت فعال در یک کشور در حال توسعه که با مشکلات مختلفی همچون زیرساختها شبکهها و زنجیره تمین همکار ضعیفتری روبرو است پرداختهاند سال اصلی این مقاله در خصوص چالشهای کلیدی پروژههای تحقیقوتوسعه مشترکی است که با هدف توسعه یک محصول جدید شکل گرفتهاند برای پاسخگویی به سال از مطالعه موردی پروژه طراحی و تولید موتور ملی با مشارکت مرکز تحقیقات موتور ایرانخودرو و شرکت آلمان به روش کیفی استفاده شد چارچوب مفهومی مطالعه شامل چهار بخش توانمندیهای دانش و ظرفیت جذب رهبری و مدیریت پروژه تحقیقاتی مشترک ویژگیهای همکار و همچنین نقش نهادهای دولتی و میانجی بوده که بر اساس این چارچوب مورد مطالعه و چالشهای پیشآمده تحلیل و آموختههای مربوطه استخراج شد مهمترین یافتههای این پژوهش تکید بر لزوم تناسب میان سطح طراحی محصول و توانمندی دانشی سازمان بینش بالای علمی و عملی مدیر پروژه ضرورت همتکاملی در طراحی محصول و فرآیند و همچنین نقشآفرینی و تسهیلگری دولت در راستای موفقیت پروژههای تحقیقوتوسعه مشترک است

یکی از تصمیم های مهم و دشوار در بنگاه های یکپارچه ساز سیستم های پیچیده، مسئله انتخاب سبد پروژه هاست. در دنیای متغیر امروز بقا و رشد شرکت ها به توسعه موفق آن ها و ساخت محصولات و خدمات جدید وابسته است؛ بنابراین انتخاب بهینه سبد پروژه های پژوهش و توسعه برای کسب وکار، امری ضروری است. مشکلات اصلی در فرآیند انتخاب سبد پروژه های پژوهش و توسعه را می توان در وجود تعداد زیاد اهداف کمّی و کیفی که اغلب با یکدیگر ناسازگار هستند، وابستگی بین پروژه ها، تعداد نیروی انسانی متخصص، تجربه و ترجیحات تصمیم گیران، برقراری توازن در زمان تحویل و ریسک و زمان بندی پروژه ها دانست. در این پژوهش و برای تعدیل مشکلات ذکرشده، مدل چندهدفه ی ریاضی با در نظر گرفتن حداکثر کردن پایداری سازمان (از ابعاد اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی)، حداقل کردن ریسک سبد و تأکید بر افزایش سرمایه های فکری و حداکثر کردن هم راستایی با اهداف سازمان ارائه می شود و درنهایت با استفاده از یکی از روش های فراابتکاری اصلاح شده ی الگوریتم ژنتیک چندهدفه با مرتب سازی نامغلوب (روش NSLS) به حل مدل پرداخته می شود. برای بررسی اعتبار مدل نیز پروژه هایی از یک بنگاه یکپارچه ساز سیستم های پیچیده موردبررسی قرار می گیرد. یکی از مهم ترین دستاوردهای این پژوهش، تفاوت قابل توجه در مدل مفهومی و پارامترهای مؤثر در فرآیند انتخاب سبد پروژه ها در نمونه موردمطالعه در کشورهای درحال توسعه با کشورهای توسعه یافته است.

محصولات و سیستم های پیچیده (CoPS)، محصولات، سیستم ها، خدمات و دارایی های زیرساختی هستند که دارای هزینه بالایی بوده و نیازمند تکنولوژی پیشرفته هستند. آن ها محصولات سرمایه ای هستند که بدنه اقتصاد و جوامع مدرن را شکل می دهند. از آنجا که این محصولات به صورت سفارشی ساخته می شوند، به توسعه این محصولات به صورت پروژه نگریسته می شود. متفاوت بودن ماهیت محصولات CoPS موجب شده نحوه ی مدیریت این پروژه ها تفاوت هایی با پروژه های معمول داشته باشد. در این پژوهش با بررسی جامع ادبیات حوزه ی CoPS از منظر مدیریت پروژه، به تفاوت های پروژه های CoPS و نحوه ی مدیریت آن ها پرداخته ایم. این مقاله به صورت مرور ادبیات نظام مند در حوزه CoPS انجام شده است. در این راستا جستجوی مقالات در پایگاه های داده فارسی و انگلیسی انجام شده است. در جستجوی اولیه 84 مقاله شناسایی شد که پس از بررسی های ثانویه و مطالعه چکیده، تعداد مقالات مرتبط به 22 مورد کاهش یافت. بر اساس نتایج بدست آمده، مدیریت پروژه های محصولات و سیستم های پیچیده از جنبه هایی نظیر مدیریت یکپارچگی، مدیریت ارتباطات، مدیریت محدوده، رویکرد برنامه ریزی و کنترل پروژه، مدیریت زمان و هزینه، مدیریت ریسک و مدیریت ذینفعان با پروژه های معمول، تفاوت دارد. بدلیل حجم عظیمی از فعالیت ها و ذینفعان درگیر، استفاده از یک رکن هماهنگ کننده در زمان عقد قرارداد در این پروژه ها سودمند خواهد بود. اگر چه مطلع نمودن ذینفعان حائز اهمیت است، اما در این پروژه ها بدلیل حضور ذینفعان متعدد، در بخش هایی از پروژه و به انتخاب مدیر پروژه باید از درگیر نمودن ذینفعان اجتناب نمود. پیش بینی ذخایر احتیاطی و مدیریتی به عنوان محل هایی برای رفع دغدغه های ناشی از افزایش هزینه ها، یکی از راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت هزینه است. پیاده سازی سیستم های هشدار سریع برای مواجهه با ریسک پروژه های CoPS نیز در مدیریت ریسک این پروژه ها بکار می رود. در انتهای تحقیق، بر اساس مطالعات صورت گرفته روی ادبیات روندهای تحقیقاتی بیشتر در کشور پیشنهاد شده است.

هدف: زیست فناوری به عنوان یک صنعت اصلی و در حال رشد در جهان دیده می شود که به رشد اقتصادی بسیاری از کشورها کمک قابل توجهی کرده است. تلاش های زیست فناوری همواره با چالش های خاصی در تجاری سازی و توسعه محصول جدید همراه بوده است که سایر تلاشهای کارآفرینانه با آن روبه رو نبوده اند. تجاری سازی تحقیقات و به بازار رساندن آن برای توسعه صنعت زیست فناوری ضروری است و یک نیاز اساسی برای فارغ التحصیلان اینگونه رشته هاست که قادر باشند این فرایند را هدایت کنند. از سویی، فشار و سرعت تغییر کسب و کارها در قرن بیست ویکم، انواع سازمانها را (از کوچک تا شرکت های بزرگ، دولتی یا خصوصی) مجبور به استفاده از مدیریت صحیح و تولید کرده تا سریع نوآوری کرده و خودشان را همگام با بازار محفوظ دارند. با توجه به این عوامل، روش استارت آپ ناب، در حال حاضر در بسیاری از شرکت های بزرگ و کوچک و نوپا به کار گرفته شده است. برای پشتیبانی شرکتهای نوپای فناورانه مخاطره پذیر، استارت آپ ناب، مجموعه ای از روش ها را برای آزمایش و اعتبار سنجی ایده ها و محصولات پیشنهاد می کند، بنابراین سریعتر به تغییرات بازار پاسخ می دهد. علی رغم افزایش ارتباط استارت آپ ناب به عنوان موضوعی بجا برای کارآفرینی فناورانه و نوآوری در مدل کسب و کار، تحقیقات موجود تا حد زیادی نشان از انطباق آن در میان مشاغل دیجیتال و نادیده گرفتن انطباق و کاربرد آن توسط دانشمندان در استارتاپ هایی با زمینه های فناوری غیر از نرم افزار می دهد. بر این اساس شناخت ارتباط استارت آپ ناب در حوزه های دیگری همچون زیست فناوری ضرورت می یابد. هدف پژوهش حاضر، تبیین نقش گرایش به استارت آپ ناب بر عملکرد پروژه توسعه محصول جدید در حوزه زیست فناوری می باشد. روش: پژوهش از نوع کیفی با راهبرد مطالعه موردی با ابزارهای مشاهده، مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته و مواد صوتی می باشد. جامعه آماری مصاحبه متشکل از 18 نفر خبرگان و متخصصان و اساتید حوزه زیست فناوری در گرایش های مختلف و مدیران استارت آپ های زیست فناوری و نیز مدیران شتاب دهنده های علوم زیستی که دارای تخصص و تجربه در زمینه های مرتبط بودند، می باشد. برای استانداردسازی ابزار سنجش نیز از روایی صوری و پایایی بازآزمون و پایایی بین دو کدگذار استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد و یافته ها در سه مضمون اصلی و نه مضمون فرعی کدگذاری شدند. یافته ها: پس از انجام فرایند کدگذاری، در مجموع 46 کد اولیه، 9 مضمون فرعی و 3 مضمون اصلی حاصل شده است. مضمون های اصلی و فرعی در این پژوهش که مرتبط با فرآیند کارآفرینانه تشخیص داده شده اند، عبارتند از: مضمون اصلی چرخه استارت آپ ناب مشتمل بر مضمون های فرعی فرضیه سازی و گرایش به مشتری، ساخت، اندازه‎ گیری و یادگیری؛ مضمون اصلی تعدیل کننده های چرخه استارت آپ ناب مشتمل بر مضمون های فرعی عدم قطعیت، درجه نوآوری و رویکرد بازاریابی و مضمون اصلی عملکرد پروژه توسعه محصول مشتمل بر مضامین فرعی موفقیت پروژه توسعه محصول و جایگاه خوب در بازار می باشد.نتیجه گیری: بحث در خصوص یافته ها منتج به شکل گیری 5 قضیه گردید و مطرح کرد که گرایش کسب و کارها به ویژه استارت آپ ها و شرکت های نوپای فناور حوزه زیست فناوری به روش استارت آپ ناب در عملکرد پروژه های توسعه محصول جدید آنها می تواند تأثیرگذار باشد. این تأثیرگذاری از مؤلفه های استارت آپ ناب که مشتمل بر تفکر، ساخت، اندازه گیری و یادگیری هستند حاصل می شود. همچنین نوع نوآوری (بنیادی یا افزایشی)، سطح عدم اطمینان بازار، سطح عدم اطمینان فناوری و در آخر نوع رویکرد بازاریابی (B2B یا B2C) نیز می توانند نقشی اثرگذار بر این رابطه داشته باشند و آن را در جهت مثبت افزایش یا کاهش دهند.